شماره روزنامه ۶۴۶۲
|
Search Icon
هامون نایزه

یک سنجه جدید اقتصادی می‌تواند برداشت‌ها از انحصار و رقابت را دگرگون کند؛

رقابت میان شرکت‌ها از نگاه اغلب اقتصاددانان، موتور نوآوری، رشد اقتصادی و رفاه در اقتصادهای بازار مدرن به شمار می‌رود. رقابت از معدود نیروهای اقتصادی است که برای ترویج آن قوانین مشخص و نهادهای نظارتی ویژه ایجاد شده و تقریبا همه بر این باورند که برخی مداخلات برای تقویت آن ضروری و مفید است.

مالیات در همه اقتصادهای جوامع، ستون نامرئی اما تعیین‌کننده دولت‌هاست؛ پیوندی خاموش میان شهروند و حکومت که اگر درست طراحی شود، می‌تواند شکاف‌ها را ترمیم کند و اگر به خطا رود، به بی‌اعتمادی و فرسایش سرمایه اجتماعی بینجامد. در فلسفه کلاسیک اقتصاد عمومی، مالیات ابزاری برای تنظیم نابرابری و تامین…

اخبار اندیشه

    یکشنبه، ۲۷ مهر ۱۴۰۴

  • نظریه آگیون و‌ هاویت، برندگان نوبل اقتصاد ۲۰۲۵، بررسی شد؛

    روزنامه شماره ۶۴۱۳

    اقتصاد از دریچه تخریب خلاق

    دنیای اقتصاد - فربد بهروز : رشد اقتصادی پایدار و بهبود استانداردهای زندگی که با پیشرفت فناوری همراه است، پدیده‌ای محوری در تاریخ مدرن به شمار می‌رود. با این حال، برای دهه‌ها، نظریه غالب رشد اقتصادی، یعنی مدل نئوکلاسیک که توسط رابرت سولو پایه‌گذاری شد، قادر به توضیح ریشه‌های این رشد پایدار نبود.
    شنبه، ۲۶ مهر ۱۴۰۴

  • چگونه ساختارهای اجتماعی متفاوت تاریخ اقتصاد جهانی را رقم زدند؟

    روزنامه شماره ۶۴۱۲

    رمز یک جدایی هزار ساله

    تفاوت چشم‌گیر در مسیر توسعه اقتصادی و نهادی چین و غرب را اغلب به انقلاب صنعتی نسبت می‌دهند. اما این نوشتار بر آن است که نهادها و فرهنگ، بسیار پیش از وقوع انقلاب صنعتی، عامل اصلی سوق یافتن اروپا و چین به مسیرهایی جداگانه بوده‌اند.

  • تاریخ‌نگاری ایده‌ها چه ارتباطی با علم اقتصاد دارد؟

    روزنامه شماره ۶۴۱۲

    ایده‌های برنده و بازنده

    دنیای اقتصاد - علیرضا کتانی : جایزه نوبل اقتصاد سال ۲۰۲۵ به جوئل موکیر، فیلیپ آگیون و پیتر ‌هاویت به‌خاطر پژوهش‌های پیشگامانه‌شان درباره نوآوری و رشد اقتصادی اهدا شد.
    چهارشنبه، ۲۳ مهر ۱۴۰۴

  • تحلیل برنده نوبل اقتصاد نشان می‌دهد که کاهش هزینه‌های دسترسی به دانش، عامل اصلی رشد اقتصادی پایدار و تداوم نوآوری شد

    روزنامه شماره ۶۴۱۰

    کلید گمشده انقلاب صنعتی

    دنیای اقتصاد - فربد بهروز : پدیده انقلاب صنعتی و ظهور رشد اقتصادی مدرن، نقطه عطفی سرنوشت‌ساز در تاریخ بشر بود که مسیر زندگی جوامع را برای همیشه دگرگون کرد. مورخان اقتصادی دهه‌ها کوشیده‌اند ریشه‌های این تحول بزرگ را بیابند.

  • قسمت سوم؛

    روزنامه شماره ۶۴۱۰

    بانک‌ها، واسطه‌گران وجوه قابل‌وام‌دهی هستند

    متن پیش‌رو، مقاله‌ای طولانی از یک اقتصاددان است که به گزاره‌های یک نحله نه چندان جدید اقتصاد پولی که به تازگی دوباره مورد توجه قرار گرفته است پاسخ می‌دهد.
    سه‌شنبه، ۲۲ مهر ۱۴۰۴

  • برندگان نوبل اقتصاد ۲۰۲۵ معرفی شدند؛

    روزنامه شماره ۶۴۰۹

     پدیده استثنایی رشد پایدار

    برای هزاران سال، یعنی تقریبا تمام طول تاریخ تمدن، زندگی بشر در نوعی سکون اقتصادی گرفتار بود. با وجود اختراعات پراکنده و مهمی چون چرخ، آسیاب بادی یا ماشین چاپ، استانداردهای زندگی از نسلی به نسل دیگر تفاوت چشم‌گیری نداشت. رشد اقتصادی، اگر هم رخ می‌داد، پدیده‌ای گذرا و محلی بود که سرانجام متوقف می‌شد. اما حدود دو قرن پیش با شروع انقلاب صنعتی، این الگوی تاریخی برای همیشه تغییر کرد. دوره‌ای از رشد پایدار و خودتقویت‌کننده آغاز شد که برخلاف گذشته، دیگر متوقف نشد. این دگرگونی، نه یک شتاب تدریجی، بلکه تغییری بنیادین در ماهیت اقتصاد بود که آن را از وضعیتی ایستا به وضعیتی پویا منتقل کرد.
    دوشنبه، ۲۱ مهر ۱۴۰۴

  • مقصد بعدی مدال سوئدی

    روزنامه شماره ۶۴۰۸

    گزینه‌های احتمالی نوبل اقتصاد

    هر سال، گمانه‌زنی درباره برنده نوبل اقتصاد بهانه‌ای برای بازخوانی مهم‌ترین تحولات این علم است. امسال نگاه‌ها متوجه سه پژوهشگر است؛ استیون بری، جری‌ هاسمن و آریل پیکس. آنها با ابزارهای تحلیلی که توسعه داده‌اند، درک اقتصاددانان را از رقابت و انتخاب مصرف‌کننده در بازارهای پیچیده تغییر داده‌اند و مجموعه پژوهش‌هایشان موجب شکل‌گیری یک چارچوب منسجم برای تحلیل بازارها شده است.
    یکشنبه، ۲۰ مهر ۱۴۰۴

  • سه بانک بزرگ جهانی چگونه جریانات پول و کالا را در سراسر جهان متاثر می‌‌کنند؟

    روزنامه شماره ۶۴۰۷

    هژمون پولی سه‌ضلعی

    دنیای اقتصاد - کیوان حسین‌وند : سیاست‌های پولی اتخاذی توسط چهار نهاد محوری، فدرال ‌رزرو، بانک مرکزی اروپا، بانک انگلستان و بانک خلق چین، سیاست‌هایی صرفا با اثرگذاری درون‌مرزی نیستند بلکه از مسیر «چرخه مالی جهانی» (Global Financial Cycle) بر قیمت‌گذاری ریسک و کمیت تامین مالی فرامرزی اثر می‌گذارند.
  • روزنامه شماره ۶۴۰۷

    مرور کتاب «درون ذهن اقتصاددانان: گفت‌وگوهایی با اقتصاددانان برجسته»

    پل آنتونی ساموئلسون (Paul A. Samuelson) یکی از بنیان‌گذاران اصلی اقتصاد مدرن در قرن بیستم است. او نخستین آمریکایی بود که جایزه نوبل اقتصاد را در سال ۱۹۷۰ دریافت کرد و سهمی تعیین‌کننده در تبدیل اقتصاد از رشته‌ای توصیفی به علمی ریاضی‌محور و نظری داشت. کتاب درسی او، Economics: An Introductory Analysis، که نخستین‌بار در سال ۱۹۴۸ منتشر شد، دهه‌هاست به عنوان پرخواننده‌ترین و اثرگذارترین کتاب درسی اقتصاد در جهان شناخته می‌شود.
    شنبه، ۱۹ مهر ۱۴۰۴

  • چگونه ضعف سیستم قضایی در هند، چرخ‌دنده‌های زنجیره تامین و تولید را از کار انداخت؟

    روزنامه شماره ۶۴۰۶

    اقتصاد در دام دادرسی کُند

    دنیای اقتصاد - فربد بهروز : زنجیره‌های تامین یکی از پایه‌های اصلی بهره‌وری اقتصادی در هر کشور هستند. با این حال، حتی در یک صنعت مشخص نیز تفاوت‌های زیادی در روش تولید شرکت‌ها وجود دارد.
    پنجشنبه، ۱۷ مهر ۱۴۰۴

  • سیر تحول مفهوم شرکت در طول تاریخ چگونه بوده است؟

    روزنامه شماره ۶۴۰۵

    تولد شرکت مدرن

    یادداشت حاضر بر پایه مقاله لوییجی چری (۲۰۱۸)، مسیر تاریخی تولد شرکت مدرن در ایالات متحده را بازسازی می‌کند. این مسیر سه مرحله اصلی داشته است: نخست، شرکت‌های نیمه‌عمومی خدمتگزار دولت؛ دوم، شرکت‌های خصوصی‌شده بر مبنای نظریه قرارداد؛ و سوم، شرکت‌های مستقل با جایگاه «شخص طبیعی و حقوقی» که امروزه به نهادهایی نیمه‌حاکم بدل شده‌اند.
    چهارشنبه، ۱۶ مهر ۱۴۰۴

  • چرا مالیات بر ثروت دوباره به عنوان راه‌حل بحران‌های مالی مطرح شده است؟

    روزنامه شماره ۶۴۰۴

    بازگشت یک ایده شکست‌خورده

    فرانسه با یک بحران مالی بزرگ روبه‌روست.پیش‌بینی می‌شود دولت این کشور در سال جاری با کسری بودجه ۱۶۰‌میلیارد یورویی، معادل ۱۹۰‌میلیارد دلار یا بیش از ۵ درصد تولید ناخالص داخلی، مواجه شود.

  • آنچه تمدن را متمایز می‌کند، اخلاق است نه فناوری؛

    روزنامه شماره ۶۴۰۴

    بربریت چیست؟

    خط تمایز واقعی میان تمدن و بربریت نه فنی است و نه فناورانه، بلکه اخلاقی است. دو جامعه را تصور کنید: جامعه نخست، از رباتیک پیشرفته، سفرهای فضایی تجاریِ عادی و نانوربات‌هایی برخوردار است که می‌توانند انسان را هزاران سال زنده نگه دارند.
    دوشنبه، ۱۴ مهر ۱۴۰۴

  • چرا استقلال فدرال‌رزرو یک مساله جهانی است؟

    روزنامه شماره ۶۴۰۲

    اعتبار سیاستگذار پولی بر لبه تیغ

    ترامپ گفته است که لیزا کوک، یکی از رؤسای فدرال‌رزرو، را به بهانه اتهامات ساختگی کلاهبرداری در حوزه وام مسکن اخراج خواهد کرد. این اقدام هم بر اساس قوانین فدرال ایالات متحده غیرقانونی است، هم طبق رای اخیر دیوان عالی که رؤسای فدرال‌رزرو را از اخراج سیاسی مصون می‌دارد، غیرقانونی است و هم در کل ایده بسیار بدی است.
    یکشنبه، ۱۳ مهر ۱۴۰۴

  • چشم‌انداز تاریخی و نهادی آینده رهبری علمی جهان بررسی شد؛

    روزنامه شماره ۶۴۰۱

    رهبر آینده علم جهان

    آمریکا در طول هشت دهه گذشته، رهبری علمی خود را بر بنیانی از سرمایه‌گذاری عمومی پایدار، توافق دوحزبی بر سر اهمیت پژوهش و توان بی‌بدیل در جذب و نگهداشت استعدادهای جهانی استوار کرده است.
    شنبه، ۱۲ مهر ۱۴۰۴

  • اقتصاد ترکیه چگونه درگیر بحرانی خودساخته شد؟

    روزنامه شماره ۶۴۰۰

    عاقبت فرار از اصول علم اقتصاد

    دنیای اقتصاد - فربد بهروز : بین سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳، درست در زمانی که بانک‌های مرکزی در سراسر جهان برای مهار تورم پس از همه‌گیری کرونا، نرخ‌های بهره را افزایش می‌دادند، ترکیه مسیری مخالف را برگزید.
    پنجشنبه، ۱۰ مهر ۱۴۰۴

  • بازبرآورد تاریخ بهره‌وری در انگلستان میانه سال‌های ۱۸۷۰-۱۲۵۰میلادی

    روزنامه شماره ۶۳۹۹

    رشد اقتصادی چه زمانی آغاز شد؟

    دنیای اقتصاد - کیوان حسین‌وند : اهمیت پرسش «رشد اقتصادی چه زمانی آغاز شد؟» در این است که پاسخ به آن تعیین می‌کند ریشه‌های گذار بشریت از تعادل مالتوسیِ هزارساله به مسیر رشد پایدار مدرن چه بوده است؛ اگر این گذار همزمان با انقلاب صنعتی یا اصلاحات نهادی رخ داده باشد، نقش نهادها و رویدادهای سیاسی در کانون قرار می‌گیرد، اما اگر رشد پیش‌تر آغاز شده باشد، وزن بیشتری به تغییرات اقتصادی فراگیر، نوآوری‌های تدریجی و تحولات اجتماعی داده می‌شود. به همین دلیل، تعیین دقیق زمان آغاز رشد نه فقط یک موضوع تاریخی، بلکه معیاری برای داوری میان نظریه‌های رقیب درباره‌ علل بنیادی توسعه به ‌شمار می‌آید.
    سه‌شنبه، ۰۸ مهر ۱۴۰۴

  • نظریه قیمت برای توضیح «هجوم برای تصاحب زمین» چه می‌تواند بگوید؟

    روزنامه شماره ۶۳۹۷

    رقابت با ابزارهای غیرقیمتی

    یکی از بینش‌های کلیدی نظریه قیمت این است که همیشه بعد دیگری برای بهینه‌سازی وجود دارد. این نکته بسیار مهم است. دیدگاه رایج در میان غیر‌اقتصاددانان آن است که بازارها همیشه ابزار مناسبی برای تخصیص منابع نیستند.

  • کنگره آمریکا چگونه به مصاف چالش پیوند کلیه رفته است؟

    روزنامه شماره ۶۳۹۷

    مساله حل‌شدنی کمبود کلیه

    والتربلاک- اقتصاددان: کمبود کلیه یکی از بهترین نوع مشکلات است. چرا؟ چون راه‌حل دارد. و این راه‌حل همین حالا در کنگره آمریکا روی میز قرار دارد.
    دوشنبه، ۰۷ مهر ۱۴۰۴

  • چگونه تضادهای حل‌نشدنی در سیاست‌های اقتصادی رئیس‌جمهور آرژانتین، او را در مسیر یک شکست تاریخی قرار داده است؟

    روزنامه شماره ۶۳۹۶

    معمای خاویر میلی

    وضعیت آرژانتین، همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، اکنون کاملا آشفته است. نکته شگفت‌انگیز اما اینجاست که رسانه‌های جهانی نیز به این بحران توجه نشان داده‌اند، به طوری که روزنامه فایننشال تایمز شرایط فعلی را «بدترین بحران دوران ریاست‌جمهوری خاویر میلی» توصیف کرده و بازارها در آستانه وحشت کامل قرار گرفته‌اند.
    یکشنبه، ۰۶ مهر ۱۴۰۴

  • جریان ارتدوکس اقتصاد چیست و چه ماهیتی دارد؟

    روزنامه شماره ۶۳۹۵

    تحلیل اقتصاد جریان اصلی

    اقتصاد جریان اصلی، به‌عنوان چارچوب مسلط در آموزش و سیاستگذاری بر فروضی مانند فردگرایی روش‌شناختی، عقلانیت ابزاری و تعادل استوار است. در یک تحلیل با تمرکز بر این مبانی، به واکاوی ماهیت، تحول تاریخی و تفاوت‌های آن با جریان غیر اصلی در سطوح نظری، روش‌شناختی و نهادی می‌پردازد.
    چهارشنبه، ۰۲ مهر ۱۴۰۴

  • هفت صاحب‌نظر، چشم‌انداز خود را از آینده اعلام کردند؛

    روزنامه شماره ۶۳۹۲

    آمریکا؛ ۵۰سال دیگر

    هفت صاحب‌نظر شناخته‌شده، در پاسخ به وال‌استریت‌ژورنال، پیشی‌بینی خود را از مسیر پیش‌ روی اقتصاد ایالات‌متحده در ۵۰سال آتی بیان کردند. در این گزارش، آینده هوش مصنوعی، تجارت، تولید صنعتی، رشد اقتصادی، نابرابری و بازار کار مورد بررسی قرار گرفته است.
    سه‌شنبه، ۰۱ مهر ۱۴۰۴

  • چرا هجمه‌ها به ناکارآمدی تحلیل اقتصادی منصفانه نیست؟

    روزنامه شماره ۶۳۹۱

    در دفاع از اصول علم اقتصاد

    تقریبا هر هفته، نویسنده‌ای در یکی از رسانه‌های بزرگ می‌گوید که علم اقتصاد ناکام مانده است. می‌گویند مدل‌های ما بیش از حد انتزاعی هستند و پیش‌بینی‌هایمان همواره نادرست از آب درمی‌آیند.

  • چرا استیبل‌کوین‌ها به بهبود نظام مالی کمک می‌کنند؟

    روزنامه شماره ۶۳۹۱

    پیشرفت نظام پرداخت با فشار رقیب

    اسوار پراساد- اقتصاددان: تصویب قانون استیبل‌کوین‌ها در ایالات متحده، موجی از نگرانی در سراسر جهان ایجاد کرده است. بسیاری از کشورها نگران‌اند که استیبل‌کوین‌های مبتنی بر دلار، سلطه این ارز را در پرداخت‌های بین‌المللی تقویت کرده و حتی جایگزین سامانه‌های پرداخت داخلی آنها شوند. بانک مرکزی اروپا هشدار داده است که این روند می‌تواند به از دست رفتن خودمختاری پولی و افزایش وابستگی ژئوپلیتیک به آمریکا منجر شود.
تامین سرمایه لوتوس پارسیان
تامین سرمایه کیمیا
میلی گلد
شبکه های اجتماعی دنیای اقتصاد
نرم افزار هلو

تازه‌های سایت خوان

کارگزاری مفید

شماره ۶۴۶۱