تبلیغات و اشتراکها، رکورد درآمدی جدیدی برای یوتیوب رقم زدند؛
چرا نیل موهان مدیر اجرایی سال شد؟
او کسی است که تنها بر یک چیز تمرکز دارد: اداره یوتیوب. این تمرکز، به همراه رویکردی انسانی و تعاملی با خالقان محتوا، باعث شده تا این پلتفرم در دوران او، سلطه خود را در سطح جهانی بر «اقتصاد توجه» افزایش دهد. مجله تایم هم به همین منظور، در گزارشی تحلیلی به بررسی دلیل انتخاب نیل موهان به عنوان «رهبر سال» پرداخته است. این گزارش بر نقش او در رشد و تحول یوتیوب، از مدیریت محتوا و قراردادهای بزرگ رسانهای گرفته تا استفاده از هوش مصنوعی برای حمایت از خالقان محتوا و افزایش نفوذ پلتفرم در دنیای سرگرمی و رسانه تمرکز دارد.
مدیری آرام، اما قدرتمند
نیل موهان که از سال ۲۰۲۳ هدایت یوتیوب را بر عهده دارد، پس از کنار رفتن مربی و دوست نزدیکش، سوزان وجسیکی، توانست این پلتفرم را به نقطه اوج جدیدی برساند. در حالی یوتیوب امسال بیستمین سالگرد خود را جشن گرفته که این شرکت نه تنها یک برند، بلکه جهانی است که از اینترنت و گوشیهای موبایل به بزرگترین صفحه تلویزیون در خانهها و تقریبا همه ژانرهای سرگرمی گسترش یافته است. با گسترش تلویزیون یوتیوب به عنوان جایگزین محبوب کابلی و افزایش استفاده از اپلیکیشن رایگان، اکنون نیمی از تماشاگران یوتیوب از طریق تلویزیون محتوا را دنبال میکنند. حتی بخش کوتاه و پرطرفدار Shorts نیز بیش از ۲میلیارد کاربر فعال ماهانه دارد، رقمی که با ریلز متای فیسبوک مقایسه میشود.
قدرت یوتیوب تنها به ویدئوهای سرگرمی محدود نیست؛ این پلتفرم حالا بر موسیقی، پادکست و حتی ورزش تسلط یافته است. یکسوم علاقهمندان به پادکستها میگویند یوتیوب اصلیترین روش گوش دادن آنهاست، درحالیکه تنها یکچهارم اسپاتیفای را ترجیح میدهند. با آغاز پخش زنده بازیهای NFL از سال ۲۰۲۳ و برگزاری نخستین پخش زنده جهانی با حضور اینفلوئنسرها، یوتیوب به یک رقیب جدی برای شبکههای سنتی تبدیل شده است. حتی مناقشه اخیر با دیزنی سر پرداخت حق میزبانی کانالها، از جمله ESPN، نشاندهنده ترس و احترام رقبای سنتی نسبت به این پلتفرم است.
یوتیوب روزانه بیش از ۲میلیارد بازدیدکننده دارد که با حجم بیش از ۵۰۰ ساعت ویدئو آپلود شده در هر دقیقه روبهرو هستند. از ویدئوهای درمان دامهای آلوده در اسکاتلند گرفته تا اخبار NBC و جدیدترین فیلمهای بازیگران هندی، یوتیوب اکنون به بستری برای ستارهسازی تبدیل شده است. نمونههایی چون MrBeast با برنامه بازی خود در Prime، همکاری خالقان جوان با Netflix و A۲۴ و حتی تلاشهای موهان برای جلب توجه رایدهندگان Emmy، قدرت این پلتفرم در صنعت سرگرمی را نشان میدهد.
از نظر اقتصادی، یوتیوب درآمدی بیش از ۳۶میلیارد دلار از تبلیغات و ۱۴میلیارد دلار از اشتراکها در سال گذشته داشت و هر دو رقم در ۲۰۲۵ رشد قابلتوجهی را تجربه کردند. این موفقیتها، نتیجه ترکیب استراتژی بلندمدت، سرمایهگذاری در اقتصاد خالقان و گسترش مخاطب است. همانطور که موهان میگوید: «یوتیوب امروز شبیه یک کلانشهر با شبکهای پیچیده از وابستگیهاست؛ هر تصمیم در یک بخش میتواند کل پلتفرم را تحت تاثیر قرار دهد.»
یکی از ویژگیهای برجسته مدیریت موهان، تعامل مستقیم و انسانی او با خالقان محتوا است. او خالقان را جدی میگیرد، حاضر است عکس سلفی بگیرد و حتی در ویدئوها ظاهر شود، اگرچه به گفته خود او «بهترین نیست.» این توجه شخصی باعث شده که یوتیوب به یک محیط پرجاذبه برای خالقان تبدیل شود، جایی که خلاقیت و تلاش آنها ارزش واقعی دارد. موفقیت خالقان نیز زنجیرهای از رشد و درآمد برای پلتفرم ایجاد میکند و این چرخه، رشد بلندمدت یوتیوب را تضمین میکند.
از منظر فناوری، موهان همچنان یک تکنولوژیست است. او علاقه و تجربهای عمیق در توسعه محصولات دارد و همین رویکرد باعث شد یوتیوب در سالهای اخیر به پلتفرمی پیشرو در استفاده از هوش مصنوعی تبدیل شود. در سپتامبر ۲۰۲۵، یوتیوب بیش از ۳۰ ابزار جدید مبتنی بر هوش مصنوعی معرفی کرد که به افراد امکان میدهد تا ویدئو بسازند، ویرایش کنند، ترجمه کنند و حتی محتوای خود را به شکل پولی عرضه کنند. این ابزارها، شامل تبدیل متن به آهنگ، دوبله و ادیت خودکار ویدئوها هستند و هدف آنها ایجاد نسلی جدید از خالقان است که پیش از این به دلیل فقدان مهارت یا تجهیزات نمیتوانستند محتوا تولید کنند.
با این حال، گسترش هوش مصنوعی و محتواهای تولیدشده آن چالشهای جدی نیز ایجاد کرده است. مواردی مانند انتشار ویدئوهای جعلی از چهرهها و شخصیتهای مشهور، از ترامپ تا استیو وزنیاک، نگرانیها درباره سوءاستفاده از پلتفرم را افزایش داده است. اگرچه شکایت وزنیاک علیه یوتیوب و گوگل هنوز در جریان است، موهان معتقد است که هوش مصنوعی میتواند ابزارهای قدرتمندی برای مقابله با اطلاعات نادرست، کلاهبرداریها و سرقتهای مالکیت فکری فراهم کند.
فراتر از پلتفرم ویدئویی
یکی از اصول مهم موهان، اطمینان از شنیده شدن صداهای مختلف است. او معتقد است که یوتیوب باید مکانی برای بیان آزاد باشد، اما در عین حال موانعی لازم است تا محتوای خطرناک یا نامطلوب فیلتر شود. تعادل میان آزادی بیان، رشد مالی و محافظت از جوامع آسیبپذیر یکی از بزرگترین چالشهای مدیریتی اوست، بهویژه با افزایش کاربران جوان و گسترش هوش مصنوعی. برخی کشورها، از جمله استرالیا، محدودیتهایی برای دسترسی نوجوانان به یوتیوب اعمال کردهاند، امری که بر بازار تبلیغات و جریان خالقان تاثیر میگذارد.
موهان همچنین تصمیمهای جسورانه و گاهی بحثبرانگیزی گرفته است. او بازگشت برخی خالقان ممنوعه در دوران کووید را به پلتفرم مجاز کرد و حتی برای حل اختلافات قانونی با ترامپ ۲۰میلیون دلار پرداخت، بدون پذیرش خطا، تا تمرکز یوتیوب بر آینده و خالقان حفظ شود. در عین حال، رشد خالقان حرفهای ادامه دارد: تعداد شرکای خالق از ۲میلیون در ۲۰۲۱ به ۳میلیون در ۲۰۲۳ رسید و روند افزایشی همچنان ادامه دارد.
استراتژیهای موهان تنها به محتوا و خالقان محدود نمیشود؛ او همچنین در زمینه تلویزیون و ورزش، تحولی بزرگ ایجاد کرده است. یوتیوب از سال ۲۰۱۷ روند حضور در تلویزیون را آغاز کرد و با پخش بازیهای NFL و مذاکرات گسترده با NBA، جایگاه خود را در سالنهای نشیمن تثبیت کرد. قرارداد NFL، اگرچه به ظاهر پرهزینه به نظر میرسد، با افزایش تعداد مشترکان و قدرت چانهزنی یوتیوب، از نظر استراتژیک موفقیتآمیز است.
تاریخچه شخصی موهان نیز نشاندهنده آمادگی او برای ریسک و نوآوری است. از کودکی علاقه شدید به فناوری و رسانه داشت، تجربه تحصیل در هند و آمریکا را پشت سر گذاشت و پس از تجربههای موفق در دابلکلیک و گوگل، سرانجام به یوتیوب پیوست. او نه تنها یک مدیر تکنولوژی، بلکه یک رهبر انسانی است که تعامل با فرهنگها، خالقان و رقبا را به خوبی مدیریت میکند.
در نهایت، یوتیوب با رهبری نیل موهان چیزی بیش از یک پلتفرم ویدئویی شده است؛ این پلتفرم به یک اکوسیستم فرهنگی و اقتصادی تبدیل شده که رفتار کاربران، سبک زندگی، سرگرمی و حتی اقتصاد خالقان را شکل میدهد. موهان با استراتژیهای بلندمدت، استفاده هوشمندانه از فناوری و حفظ ارزشهای انسانی، نه تنها رشد اقتصادی یوتیوب را تضمین کرده، بلکه مسیر آینده رسانههای دیجیتال را نیز ترسیم کرده است. به زبان ساده، موهان کشاورزی است که باغی جهانی میکارد؛ هر آنچه در این باغ رشد کند، فرهنگ و محتوایی را شکل میدهد که جهان مصرف میکند. با توجه به میلیاردها ساعت محتوای تماشا شده روزانه و تاثیر گسترده این پلتفرم، میتوان گفت تصمیمات و رویکردهای او بهطور مستقیم فرهنگ دیجیتال و حتی اجتماعی جهانی را میسازد.
