کسب‌وکارها باید پیشگام رونق پایدار شوند

بارها می‌شنویم و می‌خوانیم که چگونه جامعه جهانی در شیوه مصرف و سبک زندگی از محدودیت‌های سیاره‌ای (منابع تجدیدپذیر) تخطی کرده است. همچنین با آنکه پیشرفت‌هایی به سمت یک سیاره سالم‌تر داشته‌ایم، اقدامات ما به اندازه کافی برجسته یا سریع نبوده‌اند. در این بین، برخی صداهای بدبین این تردید را ایجاد می‌کنند که آیا به طور کلی دستیابی به رشد اقتصادی و مراقبت همزمان از سیاره مادری وجود دارد یا خیر.

در برهه‌های ابهام یا تهدید، به سادگی می‌توانیم عقب‌نشینی کنیم یا امید خود را از دست بدهیم و به رویه‌های راحت و آشنای خود بچسبیم. اما امروز بیش از هر زمانی جهان نیازمند اقدامی مشترک و حرکت به سمت منافع و دغدغه‌های جمعی ما است. به این منظور، ما نیازمند پیشگامانی قوی و الگوهایی برجسته (چه در بخش عمومی و چه در بخش خصوصی) هستیم تا به همراه یکدیگر بتوانیم راهکارهایی پیدا کنیم و پل‌هایی به سمت یک آینده پررونق بسازیم.

به تازگی، «لی جانهوا»، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در امور اقتصادی و اجتماعی یک نکته مهم را با تاکید فراوان به همه ما یادآوری کرد: «اکنون زمان ناامیدی نیست، بلکه زمان اقدامی مصمم است.» من به طور کامل با این نظر موافق هستم و کسب‌وکارها را در موقعیتی منحصر‌به‌فرد برای پیشگام شدن و اقدامات قاطعانه می‌بینم.

رشد اقتصادی برای تمام جوامع جهان حیاتی است. اما نیاز است که این رشد، یک رشد اقتصادی پایدار باشد و نه رشدی به دست آمده به هر قیمت ممکن. در بسیاری از موارد، رشد اقتصادی کوتاه‌مدت، نابرابر و متمایل به راهکارهای گذشته است. این سخن به معنای آن نیست که خود رشد تبدیل به یک معضل شده است، بلکه دقیقا خلاف آن صحت دارد. هیچ آینده‌ای را نمی‌توان بدون رونق اقتصادی متصور شد. هر روز کسب‌وکارها و شرکت‌های بیشتری اثبات می‌کنند که رشد اقتصادی و هواداری از محیط‌زیست و سیاره می‌توانند همزیستی موفقیت‌آمیزی داشته باشند.

درحالی‌که اعتماد به نهادهای جهانی کاهش یافته، براساس شاخص اعتماد سالانه موسسه «ادلمن» (Edelman)، کسب‌وکارها همچنان مورد اعتمادترین گروه بین آنها هستند. این پژوهش همچنین نشان می‌دهد که نیازی واضح به پیشگامان و رهبرانی قوی در بازار وجود دارد. از بین آن دسته از شرکت‌کنندگان این نظرسنجی که نارضایتی بالایی از وضعیت اقتصادی و زیست‌محیطی جهان دارند، ۷۶ درصد باور دارند که مدیران عامل در جایگاهی موجه برای پرداختن به چالش‌های اجتماعی مانند تغییرات اقلیمی قرار دارند؛ به این شرط که بتوانند اثری مثبت ایجاد کنند.

کسب‌وکارها هم‌اینک نیز این تغییر را شروع کرده‌اند. راهکارها و نوآوری‌هایی که می‌توانند ما را به رونق اقتصادی و همزمان تثبیت دغدغه‌های اجتماعی و زیست‌محیطی برسانند، هم‌اکنون در دسترس قرار دارند. راهکارها برای انرژی پاک و قابل اتکا، کربن‌زدایی از فعالیت‌های تولیدی و کاهش آلایندگی، متحول‌سازی سیستم‌های غذایی، توازن‌بخشی از طریق سیستم‌های زیست‌شناسی و اقتصاد چرخشی در دسترس ما قرار دارند. ما در شرکت بیوتکنولوژی «نوونسیس» (Novonesis)، اعتقاد داریم که پیشگامی و هدایت این تغییرات با مسوولیت‌پذیری و پاسخگویی آغاز می‌شود؛ تغییراتی که نه فقط در جهت منافع شخصی خود ما باشند، بلکه در جهت منافع جمعی و براساس قابلیت‌ها و اثرات مثبتی باشند که قادر به ایفای آنها هستیم.

به‌عنوان مثال، شرکت‌های عضو «ائتلاف مدیران عامل پیشرو در حوزه اقلیم» (Alliance of CEO Climate Leaders)، به عنوان زیرمجموعه‌ای از مجمع جهانی اقتصاد، سهم قابل‌توجهی از فعالیت‌های اقتصادی جهان را به خود اختصاص داده‌اند. بیش از ۱۳۰ شرکت عضو این پیمان در مجموع ۴ تریلیون دلار درآمد دارند و برای ۱۲‌میلیون نفر اشتغال‌زایی کرده‌اند. آنها از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ در مجموع ۱۲ درصد از گازهای گلخانه‌ای ناشی از فعالیت‌های خود را کاهش داده‌اند و همزمان به ۲۰ درصد رشد درآمدی دست یافته‌اند.

«اقتصاد زیستی» (bioeconomy) یکی از حوزه‌های خوش‌آتیه سال‌های پیش ‌رو است و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۵۰ رشد ۷ برابری را تجربه کند. این رشد چشم‌گیر به اشتغال‌زایی و تاب‌آوری منجر خواهد شد و مانند موتور محرکی برای اقتصاد کلان‌تر خواهد بود. براساس برآوردهای موسسه مشاوران «دیتا کالکتیو» (Data Collective) آمستردام، صنعت راهکارهای زیستی می‌تواند تا سال ۲۰۳۵ بیش از ۵‌میلیون شغل جدید و ۸۷۷‌میلیارد یورو ارزش اقتصادی در سطح جهان ایجاد کند.

بسیاری از شرکت‌ها و صنایع، پیشگام این مسیر شده‌اند. اما برای به مقیاس رساندن این تحول و دستیابی به پتانسیل بیشتر آن، نیازمند برطرف کردن موانع غیرضروری پیش ‌رو هستیم. این هدف از طریق همکاری‌های وسیع‌تر ممکن می‌شود. زمانی که بخش‌های عمومی و خصوصی با هم کار کنند، تغییرات سریع‌تر اتفاق می‌افتند و اعتماد بیشتری جلب می‌شود. همکاری‌های بین‌المللی مانند «اتحاد جهانی سوخت‌های زیستی» (Global Biofuels Alliance) از دیگر همکاری‌های جمعی گسترده است که امکان اشتراک‌گذاری دانش و تجربیات و دستیابی سریع‌تر به صرفه اقتصادی را فراهم می‌سازد.

چنین همکاری‌هایی منجر به اشتغال‌زایی، ابداع راهکارهای داخلی و کاهش وابستگی به واردات مواد خام می‌شود که همگی نقشی مهم در رسیدن به اقتصاد پایدار دارند. ما باید فراتر از حلقه‌های عادی همکاری‌های خود بگردیم و درون صنایع خود یا بیرون آن به دنبال حوزه‌هایی باشیم که اقدامات جمعی و قاطع می‌توانند بیشترین اثرگذاری را داشته باشند. ما نیاز داریم که با دولت‌ها همکاری کنیم تا چارچوب‌های سیاستگذاری را مدرن‌سازی کرده و استراتژی‌های ملی را با راهکارهای آینده‌محور همسو کنیم.

ما در کسب‌وکارها این فرصت را داریم که به جهان نشان دهیم رونق اقتصادی همراه با مسوولیت‌پذیری، راهبری قدرتمند و مبتنی بر نوآوری، امکان‌پذیر است. ما می‌توانیم در به جا گذاشتن یک سیاره امیدبخش و سالم برای خود و نسل‌های آینده موفق شویم.

منبع: مجله Time