داور، داور، داور!

به عنوان مثال هر سه کارشناس داوری برنامه فوتبال برتر اعلام کردند پنالتی دقایق آغازین استقلال درست نبود و گل دوم خیبر هم به اشتباه خطا گرفته شده است. البته که بعضی کارشناسان، عقاید دیگری هم داشتند که محل بحث ما نیست. سوژه اصلی این مطلب، اساسا طرح یک پرسش است؛ این که آیا حواس‌تان هست مدت‌هاست داوران به چهره‌های اصلی مسابقات فوتبال ایران تبدیل شده‌اند؟

همه جای دنیا وقتی یک مسابقه فوتبال به پایان می‌رسد، «معمولا» بیش از هر چیز دیگری در مورد درخشش بازیکنان حرف زده می‌شود؛ این که فلانی چه هت‎‌تریکی کرد، آن دیگری چه دریبل قشنگی زد و آن یکی چه مهارهای حیرت‌انگیزی داشت. اصل فلسفه فوتبال هم همین است. در ایران اما از ۴۸ ساعت پیش از هر بازی و با اعلام نام قاضی مسابقه، بحث در مورد داوری شروع می‌شود و تا یک هفته پس از مسابقه ادامه می‌یابد.

نقطه آغاز ماجرا جملاتی مثل این است که: «چرا این داور را برای ما گذاشتید» یا «این داور را گذاشته‌اند تا بازی را برای فلان تیم در بیاورد». پس از آن هم داستان با کم و کیف سوت‌هایی که داور زده ادامه می‌یابد. شکر خدا همه هم طلبکار هستند و هیچ‌کس کوتاه نمی‌آید. لیگ ایران تنها لیگ جهان است که همه سوت‌ها علیه هر ۱۶ تیم زده شده و احتمالا نفع‌برندگان، باشگاه‌هایی از کره مریخ بوده‌اند! آدم باورش نمی‌شود که در پایان همین بازی خیبر و استقلال هم ساپینتو گفته بود پنالتی تیم خرم‌آبادی اشتباه بوده و استقلال از داوری ضرر کرده!

فرقی نمی‌کند پرسپولیس بازی داشته باشد یا استقلال یا تراکتور و سپاهان و هر تیم دیگری؛ جامعه فوتبال آنقدر که امثال موعود بنیادی‌فر و برادران حیدری و وحید کاظمی و... را می‌شناسد و در موردشان حرف می‌زند، پیرامون هیچ‌یک از بازیکنان داخل زمین سخن نمی‌گوید. لیگی که ستاره تاپ ندارد، از استعداد چشم‌گیر کم‌بهره است، بازیکنانش به ندرت می‌توانند دو نفر را دریبل بزنند و تماشاچی را به وجد بیاورند، طبیعتا بیش از هر چیز دیگری درگیر داوری خواهد بود.

قرار بود ورود VAR به فوتبال ایران، تنش‌ها را کمتر کند، اما این اتفاق هرگز رخ نداده و تازه برعکس هم شده. به قول پیروز قربانی، الان تماشاگران و بازیکنان همه تیم‌ها از دقیقه یک با هر برخوردی فریاد وی‌ای‌آر سر می‌دهند و خواهان بازبینی تصاویر هستند تا بلکه فرجی شود و در این لیگ کم‌گل، با یک پنالتی یا اخراج بار خودشان را ببندند. البته که کیفیت بسیار بد زمین‌های چمن و تصاویر تلویزیونی هم در افت فنی مسابقات و تفسیرپذیر بودن آرای داوری تاثیر مستقیم دارد.

در نهایت اسم کاری که ما در ایران مشغول انجامش هستیم «زور زدن» است، نه فوتبال بازی کردن. زور می‌زنیم که هر طور شده یک بازی را ببریم و این وسط چون اغلب مهارت کافی نداریم، نگاه‌مان به داور است که شاید معجزه‌ای از سوتش دمیده شود. البته که کیفیت پایین برخی داوران و حتی شبهات احتمالی در سلامت آنها هم به این وضع دامن زده و خلاصه همه هر ساعت در حال بحث در مورد نوع قضاوت‌ها هستند. چه بساط زشتی!