دکتر محسن بهزادی

در سیر تاریخی علم اقتصاد و تکامل تدریجی آن، رفتار عقلایی عاملان اقتصادی همواره مورد تاکید بوده‌ است. از اولین صورت‌بندی عقلانیت اقتصادی در اواخر قرن۱۸ تا آموزه‌های فایده‌گرایی و در ادامه ظهور ادبیات والراسی و مباحث نئوکلاسیک‌ها عوامل اقتصادی همیشه بهترین انتخاب ممکن را برمی‌گزینند. بعد از تاکید کینز بر نااطمینانی‌ و عدم‌ تعادل‌ها، فریدمن برای اولین‌بار از مفهوم انتظارات برای رد رابطه پایدار بین بیکاری و تورم استفاده کرد. از دهه۷۰ و در اوج آن ۸۰ میلادی، انتظارات عقلایی توسط لوکاس و هم‌قطارانش وارد ادبیات اقتصاد کلان شد که مرهون کار جان میوت در زمینه اقتصاد خرد بود و بدون شک انقلابی مفهومی در علم اقتصاد کلان به همراه داشت.

قطعی برق به‌عنوان پدیده‌ای به این شکل فراگیر، مسلما معلول چند اتفاق محدود نیست و طی مجموعه تحولاتی با تاثیر از جمیع متغیرها و پارامترهایی وضعیت کنونی را رقم زده است.

می‌‌‌توان اذعان داشت که قریب به اتفاق خوانندگان این یادداشت، آثار تورم را در زیست روزمره خود لمس کرده‌‌‌اند. به‌خصوص بعد از سال ۹۷ که تورم وارد ارقام بالاتری شد و نااطمینانی‌های شدیدتری را تحمیل کرد، سایه شوم این پدیده، گریبان‌‌‌گیر اقتصاد ایران بوده است. البته قبل از آن نیز، زمانی که کشور سرشار از درآمدهای نفتی در دهه ۸۰ شمسی بود، تورم بالا حاضر بود و بررسی تاریخی این مساله، اجماعی را در ذهن متبلور می‌کند که احتمالا سیاستگذار به روش‌های علمی کنترل تورم توجهی ندارد.